Νέα έρευνα για τους θαλάσσιους καύσωνες στη Μεσόγειο: Μηχανισμοί δημιουργίας

Η προσφάτως δημοσιευμένη εργασία "Ο Ρόλος των Επιφανειακών Θερμικών Ροών στη Δημιουργία Θαλάσσιων Καυσώνων στη Μεσόγειο Θάλασσα" είναι μια νέα μελέτη της ομάδας του ΠΟΣΕΙΔΩΝΑ που διερευνά τους παράγοντες δημιουργίας των θαλάσσιων καυσώνων στη Μεσόγειο. Η έρευνα εξετάζει τη συνεισφορά της ανταλλαγής θερμότητας μεταξύ θάλασσας-ατμόσφαιρας και λοιπών θαλάσσιων διεργασιών στην εκκίνηση αλλά και την απόσβεση αυτών των ακραίων φαινομένων, αξιοποιώντας δεδομένα των τελευταίων 4 δεκαετιών από δορυφόρους και μοντέλα.

 

Ποσοστό θαλάσσιων καυσώνων που δημιουργούνται κυρίως από την ανταλλαγή θερμότητας μεταξύ ατμόσφαιρας-θάλασσας (δηλαδή με πλέον του 50% της παρατηρούμενης θέρμανσης (ψύξης) να αποδίδεται στην ανταλλαγή θερμότητας κατά την ανάπτυξη (απόσβεση)) του επεισοδίου, για ολόκληρη τη Μεσόγειο Θάλασσα και υπο-περιοχές της. Πηγή: Denaxa et al. (2024).

Βασικά Ευρήματα:

• Κατά τη φάση έναρξης των θαλάσσιων καυσώνων, η ανταλλαγή θερμότητας στη διεπιφάνεια αέρα-θάλασσας παίζει καθοριστικό ρόλο στη θέρμανση της θαλάσσιας επιφάνειας, κυρίως τους θερμότερους μήνες. Αυτή η συνεισφορά είναι πιο έντονη στην Αδριατική και στο Αιγαίο, όπου οι επιφανειακές θερμικές ροές είναι ο κύριος παράγοντας για την ανάπτυξη της πλειοψηφίας των θαλάσσιων καυσώνων.

• Ωστόσο, η αλληλεπίδραση αέρα-θάλασσας δεν εξηγεί πλήρως τις θερμοκρασιακές διακυμάνσεις που παρατηρούνται κατά την εξέλιξη των θαλάσσιων καυσώνων. Ενώ οι επιφανειακές θερμικές ροές συμβάλλουν σημαντικά στην άνοδο της θερμοκρασίας κατά τη φάση έναρξης του θερμού επεισοδίου, η μελέτη αποκαλύπτει ότι λοιπές ωκεάνιες διεργασίες συμβάλλουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό κατά τη φάση απόσβεσης. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η οριζόντια μεταφορά είναι πιθανώς ο μηχανισμός ψύξης της επιφάνειας αμέσως μετά την κορύφωση του φαινομένου. 

• Ωστόσο, η αλληλεπίδραση αέρα-θάλασσας δεν εξηγεί πλήρως τις θερμοκρασιακές διακυμάνσεις που παρατηρούνται κατά την εξέλιξη των θαλάσσιων καυσώνων. Ενώ οι επιφανειακές θερμικές ροές συμβάλλουν σημαντικά στην άνοδο της θερμοκρασίας κατά τη φάση έναρξης του θερμού επεισοδίου, η μελέτη αποκαλύπτει ότι λοιπές ωκεάνιες διεργασίες συμβάλλουν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό κατά τη φάση απόσβεσης. Τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η οριζόντια μεταφορά είναι πιθανώς ο μηχανισμός ψύξης της επιφάνειας αμέσως μετά την κορύφωση του φαινομένου.
   

Η εργασία προσφέρει νέες πληροφορίες για τους μηχανισμούς πίσω από την εξέλιξη των θαλάσσιων καυσώνων στη Μεσόγειο, επισημαίνοντας διαφορές ανάλογα με την εποχή του χρόνου, τη διάρκεια των επεισοδίων ή την υπο-περιοχή της Μεσογείου, ενώ επιπλέον συζητά μεθοδολογικούς περιορισμούς στο συγκεκριμένο πεδίο έρευνας. Παράλληλα, αναδεικνύει τα οφέλη της συνδυαστικής χρήσης πολλαπλών πηγών δεδομένων, όπως οι δορυφορικές παρατηρήσεις και τα ωκεανογραφικά μοντέλα, για την πληρέστερη κατανόηση σύνθετων ακραίων φαινομένων στη θάλασσα.

Διαβάστε τη δημοσίευση εδώ! 

Denaxa, D., Korres, G., Bonino, G., Masina, S., και Hatzaki, M.: The role of air–sea heat flux for marine heatwaves in the Mediterranean Sea, in: 8th edition of the Copernicus Ocean State Report (OSR8), edited by: von Schuckmann, K., Moreira, L., Grégoire, M., Marcos, M., Staneva, J., Brasseur, P., Garric, G., Lionello, P., Karstensen, J., and Neukermans, G., Copernicus Publications, State Planet, 4-osr8, 11, https://doi.org/10.5194/sp-4-osr8-11-2024, 2024.